TÜRKIYE rekorlar ülkesi oldu ama bu rekorlar tersten ve olumsuz konularda ön plana çıktı. Küresel Organize Suç Endeksi Avrupa sıralamasında 1. olduk. Sefalet Endeksi’nde de 93.3 puanla birinciyiz. Yüksek enflasyonda ise Avrupa’da birinci, G20 ülkeleri arasında 2. ve dünyada 8. sırada yer aldık. Basın özgürlüğünde de son sıralardayız. Türkiye’nin özgürlük puanı ise son 10 yılda en fazla düşen ülkeler arasında beşinciliğe geriledi. Kadına şiddette de ön plana çıkan Türkiye’nin Avrupa ve dünyadaki karnesi şöyle:
ORGANİZE SUÇLAR ARTTI
Türkiye, Avrupa’da organize suç endeksinin en yüksek olduğu ülke. 2023’da biraz daha kötüleşen Türkiye dünyada ise 14. sırada bulunuyor. Küresel Organize Suçlar Raporu, Türkiye’de çeşitli mafya gruplarının hükümet ve diğer siyasetçilerle yakın ilişki kurarak polis ve yargı karşısında koruma sağladıklarının aktarıldığını bildirdi. Türkiye’nin 2023 skoru 7,03 puan. Bu skor 2021 yılında 6,89 idi.
SEFALETTE BİRİNCİYİZ
Enflasyon ve işsizlik oranının toplamını ifade eden Sefalet Endeksi’nde Türkiye 93.3 puanla dünyada birinci oldu. Türkiye’ye en yakın ülke olan Arjantin 89.9 puanla ikinci olurken üçüncü sırada ise 41.4 puanla Güney Afrika yer aldı.
YÜKSEK ENFLASYON
Türkiye yüksek enflasyonda Avrupa ülkeleri arasında birinci, G20 ülkeleri arasında 2. ve dünyada 8. sırada yer alıyor. Trading Economics’in verilerine göre yüzde 47.83’lük enflasyon oranıyla Türkiye ilk sırada, Macaristan da 20.1 puanla 2. sırada bulunuyor.
BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ GERİLEDİ
Merkezi Paris’te bulunan Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün (RSF) basın özgürlüğü listesinde Türkiye bu yıl 180 ülke içinde 165. sırada yer aldı. Geçtiğimiz yıl ise 149. sıradaydık ve yine geriledik.
GELİR EŞİTSİZLİĞİ
Türkiye’de en zengin yüzde 20’lik kesim gelirin yüzde 47,5’i alıyor. En yoksul yüzde 20’lik kesim ise gelirin sadece yüzde 5,9’unu alabiliyor Türkiye, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) 37 üyesi arasında gelir dağılımı adaletsizliğinin en yüksek olduğu 4. ülke olduk. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri içinde ise gelir eşitsizliğinde Türkiye’den daha kötü durumda olan tek ülke Bulgaristan…
ÖZGÜRLÜKTE SERT DÜŞÜŞ
ABD merkezli düşünce kuruluşu Freedom House‘un yayımladığı 2023 Dünyada Özgürlük Raporunda, Türkiye özgürlük puanında son 10 yılda en fazla düşüş yaşayan ülkeler arasında 5. sıraya yerleşti. 210 ülke ve bölge arasında özgürlüklerde 145. basamakta yer aldık. “Özgür olmayanlar” kategorisinde 67 ülke ve bölge arasına girdik.
EN ÇOK CİNAYET BİZDE
Eurostat’ın 2019 yılı verilerine göre Avrupa ülkelerinde cinayet sonucu hayatını kaybedenlerin sayısının en yüksek olduğu ülke açık ara Türkiye… Eurostat’a göre 2019’da Türkiye’de 807 kişi saldırılar sonucu hayatını kaybetti.
KADINA ŞİDDET TIRMANIYOR
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) 2019 yılı verilerine göre, kadına şiddetin yaygın olduğu ülkeler arasında Türkiye ilk sıralarda. 129 ülkenin yer aldığı listede 26. sırada yer aldık. 2019 yılında kadınların yüzde 38’i fiziksel veya cinsel şiddete maruz kaldı. Türkiye 36 OECD ülkesi arasında kadına şiddetin en yaygın olduğu birinci ülke konumunda bulunuyor. 2. sırada ise Kolombiya var.
MAHPUS SAYISINDA REKOR
Avrupa Konseyi tarafından hazırlanan rapora göre nüfus uyarınca kişi başına en fazla hükümlü ve tutuklunun olduğu ülke Türkiye… Türkiye’yi İngiltere, Polonya ve Fransa izliyor.
YOLSUZLUKTA SINIF ATLADIK
Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün 2022 raporuna göre Türkiye, Yolsuzluk Algı Endeksi’nde son 10 yılın en düşük puanını alarak 180 ülke arasında 101. sıraya geriledi. Endekste Somali en alt sırada yer alırken; Güney Sudan 2. oldu.
DOKTOR SAYISINDA SONDAYIZ
Kişi başına düşen doktor sayısı açısından Türkiye, Avrupa’da son sırada yer alıyor. Türkiye (183 bin 569) doktor sayısında Almanya, İtalya (243 bin), Fransa (216 bin) ve İspanya’nın (213 bin) ardından beşinci sıraya yerleşti. Nüfusa göre hesaplandığı için kişi başına düşen doktor sayısında sıralama, farklılık gösteriyor.
EN KÖTÜ EMEKLİLİK
2019 yılında yapılan 37 ülkeyi kapsayan en iyi emeklilik araştırmasında Türkiye sondan 3. sırada yer aldı. Türkiye sadece Arjantin ve Tayland’ın üstünde yer aldı. Hollanda ve Danimarka ise emekliye ise en iyi şartları sunan iki ülke oldu.
UYUŞTURUCUDA PATLAMA
Avrupa Uyuşturucu ve Bağımlılık İzleme Merkezi 2023 Avrupa Uyuşturucu Raporu’nu yayımladı. 41 farklı uyuşturucu madde incelendi ve en yaygın 6 uyuşturucudan 3’ünün en fazla ele geçirildiği ülke Türkiye oldu.
İŞSİZLİKTE İLK ÜÇTEYİZ
Türkiye 2021’de yayınlanan AB İstatistik Kurumu’nun (Eurostat) verilerine göre işsizlikte Avrupa’daki ilk üç ülkeden biri oldu. Zirvede yüzde 14 ile İspanya var. Yunanistan yüzde 13,2 ile ikinci sırada ve Türkiye yüzde 12,1 ile üçüncü sıraya yerleşti.
MUTLU DEĞİLİZ
Türkiye, 2023 Mutluluk Raporunda 137 ülke içinde 106. sırada yer alıyor. Her yıl da Türk halkının mutluluk düzeyi düşüyor. 2012’de bu endekste 77. sırada olan Türkiye şimdi 106. sıraya geriledi.
Bir tarafta darlık, bir tarafta varlık
Türkiye‘nin farklı kentlerinden gelen kuyruk görüntüleri ülke gerçeğini ortaya koydu. Bir yanda kuruş hesap yapan vatandaşlar ucuz et kuyruğuna girerken, diğer yanda lüks telefon almak isteyenler adeta izdiham oluşturdu.
Diyarbakır’da Et ve Süt Kurumu’nun önünde her sabah metrelerce sıra oluşuyor.
Diyarbakır’da yurttaşlar ucuz et alabilmek için sabah erken saatlerde sıraya giriyor. Et ve Süt Kurumu mağazası önünde metrelerce kuyruk oluşturanlar önce fiş alıyor. Sırası gelenler bir kilo kıyma, bir kilo kuşbaşı alabiliyor. Kıymanın kilosu 180 lira, kuşbaşı 200 TL’den satılıyor.
İstanbul’da bazı vatandaşlar pahalı telefondan almak için geceyi uykusuz geçirdi.
GECEDEN SIRAYA GİRDİLER
İstanbul ve Ankara’da ise faklı tablo vardı. Bazı vatandaşlar İstanbul Karaköy’deki mağazaya helikopterle getirilen ve fiyatı 93 bin lirayı bulan telefonları almak için geceden sıraya girdi. Ankara’da aynı telefonlar için bir alışveriş merkezinde kuyruk oluştu. ■ Özgür CEBE